Tehdit Suçu Nedir?

Tehdit suçu, Türk Ceza Kanunu‘nun 106. maddesinde düzenlenmiştir. Tehdit suçu, meydana gelmesi failin iradesine bağlı olan bir kötülüğün, belli bir kişiye karşı gelecekte muhtemelen gerçekleşecekmiş gibi gösterilmesidir. Tehdit suçu, haksız bir zarara veya kötülüğe uğratılacağının bir kimseye bildirilmesiyle meydana gelir. Tehdit suçunun oluşmasına neden olan bu bildirim, söz ile yapılabileceği gibi davranış yoluyla da yapılabilir. Tehdit suçu, TCK m.106/1-2. cümlede düzenlenmiştir

Tehdit Suçunun Şartları Nelerdir? 

• Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi suç işlemiş olur.
• Tehdit edilen kişi belirli bir kişi olabilir veya belirlenir bir kişi olmayabilir.
• Tehdit suçunun mağduru, belirli bir kişi veya belirlenir bir kişi olabilir.
• Tehdit, söz ile yapılabileceği gibi davranış yoluyla da yapılabilir.
• Tehdit, çoğu zaman bir başka suçun unsurunu ya da nitelikli halini oluşturur.
• Tehdit, tanıklar, ses kayıtları, whatsapp görüşmeleri, sms kayıtları, mail kayıtları vb. gibi iletişim dökümleri ile kanıtlanabilir.
• Tehdit suçunun basit şekli için şikayet şartı aranırken, nitelikli şekli için şikayet şartı aranmaz.
• Tehdit suçunun basit şekli için uzlaştırma hükümleri uygulanırken, nitelikli şekli için uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
• Tehdit suçunun basit şekli için ceza 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
• Tehdit suçunun nitelikli şekli için ceza daha ağırdır ve silahla, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle, birden fazla kişi tarafından işlenmesi halinde daha fazla cezayı gerektiren hal olarak düzenlenmiştir.

Tehdit suçunun basit şekli ve unsurları nelerdir?

Tehdit suçunun basit şekli, Türk Ceza Kanunu’nun 106/1. maddesinde düzenlenmiştir. Basit tehdit suçunda, mağdur haksız bir zarara uğratılacağı gerekçesiyle tehdit edilmekte, ancak mağdurun uğrayacağı muhtemel zarar ağır nitelikte bir zarar değildir.

Tehdit suçunun basit şekli için unsurları şunlardır:

• Tehdit edilen kişi belirli bir kişi olabilir veya belirlenir bir kişi olmayabilir.
• Tehdit, söz ile yapılabileceği gibi davranış yoluyla da yapılabilir.
• Tehdit, çoğu zaman bir başka suçun unsurunu ya da nitelikli halini oluşturur.

Tehdit eden kişinin kastı ve iradesi

Tehdit suçunun basit şeklinde, bir kişi, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit etmektedir. Tehdit eden kişinin amacı, mağduru korkutmak, sindirmek veya haksız bir menfaat elde etmektir. İradesi, tehdit ettiği kişinin korkmasını sağlamak ve onu bir eylem yapmaya zorlamaktır. Kastı ise, tehdit ettiği kişinin huzurunu bozmak, güvensizlik duygusu yaratmak ve ona zarar vermek değildir. Tehdit suçunun basit şeklinde, mağdurun uğrayacağı zarar ağır nitelikte bir zarar olmadığından, tehdit eden kişinin amacı ağır bir zarar vermek değildir.

Tehdit edilen kişiye yönelik saldırı tehdidi

Tehdit edilen kişiye yönelik saldırı tehdidi, Türk Ceza Kanunu’nun 106/1. maddesi kapsamında basit tehdit suçu olarak değerlendirilir. Bu suçta, tehdit eden kişi, bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit etmektedir. Tehdit edilen kişiye yönelik saldırı tehdidi, tehdit edilen kişinin iç huzurunu bozmaya, onda korku ve endişe yaratmaya objektif olarak elverişli bulunması yeterli olup, saldırının kişinin veya başkasının iradesine bağlı olması gerekmektedir.

Tehdit suçunun basit şeklinde, mağdurun uğrayacağı zarar ağır nitelikte bir zarar olmadığından, tehdit eden kişinin amacı ağır bir zarar vermek değildir. Tehdit eden kişinin amacı, mağduru korkutmak, sindirmek veya haksız bir menfaat elde etmektir. Tehdit eden kişinin iradesi, tehdit ettiği kişinin korkmasını sağlamak ve onu bir eylem yapmaya zorlamaktır

Tehdit Suçunun Nitelikli Halleri

Tehdit suçunun nitelikli halinin mevcut olması halinde, suçun cezası basit tehdit suçuna göre daha ağırdır.  Aşağıdaki şartlardan birinin varlığı halinde tehdit suçu nitelikli hale gelir.

Silahla tehdit suçu

Tehdit suçunun nitelikli hallerinden biri, silahla tehdit suçudur. Silahla tehdit suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 106/2-a maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, tehdit eden kişi, silah kullanarak bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit ederse, tehdit suçu nitelikli hale gelir. Silahla tehdit suçu, tehdit edilen kişinin iç huzurunu bozmaya, onda korku ve endişe yaratmaya objektif olarak elverişli bulunması yeterli olup, silahın gerçek olması veya sahte olması fark etmez. Silahla tehdit suçu, tehditin basit şekline göre daha ağır bir cezayı gerektirir. Silahla tehdit suçunu işleyen kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle tehdit suçu

Tehdit eden kişi, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit ederse, tehdit suçu nitelikli hale gelir. Bu durumda, tehdit edilen kişinin aklî melekelerinin, tehdit fiilinin anlam ve sonuçlarını kavrayacak yeterlilikte olması şarttır.

Birden fazla kişi tarafından birlikte tehdit suçu

Tehdit suçu, birden fazla kişi tarafından birlikte işlenirse, tehdit nitelikli hale gelir.

Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak tehdit suçu

Tehdit suçu, var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenirse, tehdit suçu nitelikli hale gelir.

Diğer nitelikli haller (örneğin, kamu görevlisine karşı işlenen tehdit)

Kamu görevlisine karşı işlenen tehdit suçu: Kamu görevlisine karşı işlenen tehdit suçu, kamu görevlisinin görevini yapmasını engellemek veya görevini yaparken zorluk çıkarmak amacıyla işlenir. Bu suçun cezası, tehdit suçunun basit şekline göre daha ağırdır.

Tehdit suçunun cezası ve yaptırımlar

Hapis cezasının süresi

• Basit tehdit suçunun işlenmesi halinde, suçun cezası 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasını gerektirir.
• Nitelikli tehdit suçunun işlenmesi halinde işleyen kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Diğer müeyyideler (para cezası, tedbirler vb.)

Suçun işlenmesinin önlenmesi veya suçun etkilerinin azaltılması amacıyla, suçun işlendiği yerden uzaklaştırılma, suçun işlendiği yerde ikamet etmekten men etme, suçun işlendiği yerde belirli bir süre oturma yasağı getirme gibi tedbirler alınabilir.

Suçun işlenmesi halinde, mahkeme tarafından hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilir. HAGB kararı, suçun işlenmesinin önlenmesi veya suçun etkilerinin azaltılması amacıyla verilebilir.

Tehdit suçu için uygulanabilen indirimler arasında, pişmanlık hükümleri, iyi hal indirimi, takdiri indirim, haksız tahrik indirimi gibi indirimler yer alabilir. Pişmanlık hükümleri, suçun işlenmesinden önce veya suçun işlenmesi sırasında, suçun işlenmesinin önlenmesi veya suçun etkilerinin azaltılması amacıyla, suçun işlendiği yerdeki yetkili makama veya mağdura bildirilmesi halinde uygulanabilir. İyi hal indirimi, suçun işlenmesi sırasında veya sonrasında, suçun işlenmesini kolaylaştıran veya suçun etkilerini artıran bir durumun olmaması halinde uygulanabilir. Takdiri indirim, suçun işleniş şekline, suçun nitelikli hallerine, mağdurun kimliğine ve diğer faktörlere göre değişebilir. Haksız tahrik indirimi ise, suçun işlenmesinde haksız tahrikin etkili olduğu durumlarda uygulanabilir.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB), suçun işlenmesi halinde, mahkeme tarafından verilen bir karardır. HAGB kararı, suçun işlenmesi halinde, sanığın cezasının ertelenmesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması şeklinde olabilir. HAGB kararı, suçun işlenmesinin önlenmesi veya suçun etkilerinin azaltılması amacıyla verilebilir.

Tehdit Suçunda Şikayet, Zamanaşımı ve Uzlaştırma

• Tehdit suçunun yalnızca malvarlığına yönelen veya sair kötülük teşkil eden basit şekli şikayete tabi olduğundan şikayet süresi, mağdurun fiili ve faili öğrenmesinden itibaren 6 aydır. Bunun dışındaki yaşam hakkına yönelik basit şeklinde ve diğer halleri şikayete tabi değildir. Zamanaşımı süresi içerisinde şikayet edilebilir.
• Zamanaşımı süresi, Türk Ceza Kanunu’nun 66. maddesi hükmü gereğince dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
• TCK md.106/1’de düzenlenen temel şekli, taraflar arasında uzlaştırma prosedürünün uygulanmasını gerektiren suçlardandır. Uzlaşma sağlanması halinde, soruşturma veya kovuşturma sona erer.

Tehdit Suçunun Hukuki Değerlendirmesi

Haksız zarar ve kötülük bildirimleri

Tehdit suçunda haksız zarar ve kötülük bildirimleri, suçun oluşması için gereklidir. Tehdit suçu, bir kişiye gerçekleştirilecek haksız ve hukuka aykırı bir zarar veya kötülük bildirimiyle meydana gelir. Tehdit fiili, kişilerin ruh dinginliğini ve iç huzurunu bozan bir fiil olup mağdurun irade özgürlüğünü ihlal eder. Bu nedenle tehdit suçu ile korunan hukuki değer, kişilerin huzur ve sükunudur. Tehdit suçunun oluşması için kötülüğün gerçekleşeceğinin mağdur tarafından bilinmesi gerekir. Tehdit suçu mağdurun haberdar olması ile oluşur. Tehdit suçunun cezası, suçun işleniş şekline, suçun nitelikli hallerine, mağdurun kimliğine ve diğer faktörlere göre değişebilir. Tehdit suçunda uzlaştırma prosedürü uygulanabilir. Uzlaşma sağlanması halinde, soruşturma veya kovuşturma sona erer.

Uyarı ve tehdit arasındaki fark

Uyarı mahiyetindeki sözler tehdit suçu oluşturmaz. Ancak, uyarı adı altında icra edilen bazı fiiller tehdit suçu da oluşturabilir. Tehdit suçunun cezası, suçun işleniş şekline, suçun nitelikli hallerine, mağdurun kimliğine ve diğer faktörlere göre değişebilir. Uyarı ve tehdit arasındaki farklar şu şekilde gösterilebilir:

Uyarı:

• Kişinin, bir konu veya soruna değinerek, gerekli önlem alınmadığı takdirde uğraması muhtemel zararları belirtmesidir.
• Uyarı mahiyetindeki sözler tehdit suçuna vücut vermez.
• Uyarı halinde uyarı yapılan olayın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği uyarı yapanın iradesi dışındadır.

Tehdit:

• Kişinin, bir başkasına gerçekleştireceği haksız ve hukuka aykırı bir zarar veya kötülük bildirimi yapmasıdır.
• Tehdit, kişilerin huzur ve sükununu bozan bir fiil olup mağdurun irade özgürlüğünü ihlal eder.
• Tehdit, fiilin gerçekleşmesi fiili işleyen kişinin iradesine bağlıdır.

Tehdit suçunda kusur ve haksız tahrik

Tehdit suçunda kusur, failin suçu işlerken dikkatsizlik, tedbirsizlik veya özensizlik gibi bir kusuru olmasıdır. Kusur, suçun oluşması için gerekli bir unsurdur ve suçun cezasının belirlenmesinde etkilidir.

Haksız tahrik, bir kişinin öfke veya şiddetli elemin etkisi altında kalarak suç işlemesi halinde, ceza sorumluluğunu azaltmakla birlikte tamamen kusurluluğu ortadan kaldırmaz. Haksız tahrik, failin kusurunu azaltır ancak tamamen ortadan kaldırmaz.

Tehditte kusur ve haksız tahrik, suçun cezasının belirlenmesinde etkilidir. Kusurun ağırlığına ve haksız tahrikin etkisine göre ceza miktarı değişebilir.

Tehditte kusur ve haksız tahrik, suçun nitelikli hallerinde de etkilidir. Nitelikli hallerde, suçun cezası daha ağır olabilir.

İrade özgürlüğü ve tehdit suçunun koruma amacı

Tehdit suçunda irade özgürlüğü, mağdurun karar verme ve özgür hareket etme özgürlüğünü kısıtlayacak, mağdurun iç huzurunu bozacak ve onu endişeye sevkedecek nitelikte olmalıdır. Tehdit, yapılacak olan kötülüğün habercisidir ve kötülüğün meydana gelmesi, failin iradesine bağlıdır. Tehdit, kişilerin huzur ve sükununu bozan bir fiil olup mağdurun irade özgürlüğünü ihlal eder. Tehditte koruma amacı, kişilerin huzur ve sükunudur. Tehdit suçunun cezası, suçun işleniş şekline, suçun nitelikli hallerine, mağdurun kimliğine ve diğer faktörlere göre değişebilir.

İletişim Kayıtları ve Delil Toplama Süreci

Telefon dinlemesi ve HTS kayıtları

Telefon dinlemesi ve HTS kayıtları, tehdit suçu ile ilgili olarak delil olarak kullanılabilir. Ancak, bu kayıtların hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde, hukuka aykırı olarak elde edilen deliller mahkeme tarafından kabul edilmez.

Telefon dinlemesi ve HTS kayıtları, iletişimin denetlenmesi ve kaydedilmesi yoluyla elde edilebilir. Ancak, bu işlemler için yasal bir prosedür izlenmesi gerekmektedir. Yasal prosedür izlenmeden elde edilen kayıtlar hukuka aykırıdır ve delil olarak kullanılamazlar.

Tehdit suçu ile ilgili olarak telefon dinlemesi ve HTS kayıtları, suçun işlenmesine ilişkin delil olarak kullanılabilir. Ancak, bu kayıtların hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması gerekmektedir. Hukuka uygun bir şekilde elde edilen kayıtlar, suçun işlenmesine ilişkin delil olarak kabul edilebilir.

Telefon ve SMS mesajlarının fiziksel incelenmesi

Tehdit suçunda telefon ve SMS mesajlarının fiziksel incelenmesi, suçun işlenmesine ilişkin delil olarak kullanılabilir. Ancak, bu kayıtların hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması gerekmektedir. Hukuka uygun bir şekilde elde edilen kayıtlar, suçun işlenmesine ilişkin delil olarak kabul edilebilir.

Telefon dinlemesi ve HTS kayıtları da tehdit ile ilgili olarak delil olarak kullanılabilir. Ancak, bu kayıtların hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde, hukuka aykırı olarak elde edilen deliller mahkeme tarafından kabul edilmez.

Tehditin varlığını ortaya koyarken telefon ve SMS mesajlarının fiziksel incelenmesi için telefonun ve sim kartın incelenerek delillerin ortaya çıkarılması mümkündür. Telefonda bulunan SMS mesajları, videolar, fotoğraflar vb. her türlü dijital içerik incelenerek tehditin ispatı açısından kullanılabilir. Ancak, bu işlemler için yasal bir prosedür izlenmesi gerekmektedir. Yasal prosedür izlenmeden elde edilen kayıtlar hukuka aykırıdır ve delil olarak kullanılamazlar.

İletişim kayıtları dosyaya getirtilip tanık beyanının alınmasıyla tehdit ispatlanabilir. Tanık beyanı, tehditin ispatı açısından uygulamada en çok başvurulan delil aracıdır. Telefon HTS kayıtları (arayan-aranan kayıtları) dosyaya getirtilerek ispat açısından diğer delillerle birlikte değerlendirilmektedir. Ancak, tehdit suçu katalog suçlardan olmadığı için telefon dinlemesi yapılmamaktadır.

CMK m.134’e göre delil toplama yöntemleri

CMK m.134, delil toplama yöntemlerini düzenleyen bir madde olarak karşımıza çıkar. Bu maddeye göre, suçun işlenmesine ilişkin delillerin elde edilmesi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

Sabit veya taşınabilir bilişim araçlarında kayıtlı olan her türlü bilgi, belge, veri ve programların aranması, kopyalanması ve el konulması.

Suçun işlenmesine ilişkin diğer delillerin toplanması için gerekli olan tedbirlerin alınması.

Suçun işlenmesine ilişkin diğer delillerin elde edilmesi için gerekli olan teknik araçların kullanılması.

CMK m.134, delil toplama yöntemlerini düzenlemesinin yanı sıra, bu yöntemlerin kullanımına ilişkin bazı sınırlamalar da getirir. Buna göre, delil toplama işlemleri, suçun işlenmesine ilişkin şüphe bulunması ve delil elde etmek için başka bir yöntemin bulunmaması halinde kullanılabilir. Ayrıca, delil toplama işlemleri, hukuka uygun bir şekilde yapılmalıdır.

Tehdit suçu ile ilgili olarak, telefon dinlemesi, HTS kayıtları ve SMS mesajlarının fiziksel incelenmesi gibi yöntemler de delil toplama işlemleri arasında yer alabilir. Ancak, bu yöntemlerin kullanımı da CMK m.134’te belirtilen sınırlamalara uygun olarak yapılmalıdır.

Tehdit suçunun hukuki değerlendirmesi ve uygulamadaki zorluklar

Tehdit suçunun oluşabilmesi, mağdurun irade özgürlüğünün kısıtlanması ve bu durumun açık bir beyan veya delillerle ispatlanması gerekliliği, suçun genel kast suçu olarak kabul edilmesi ve failin kimliğinin belirlenmesine gerek olmaması, hukuka uygun elde edilen delillerle suçun ispatlanabilmesi ve hukuka aykırı delillerin mahkeme tarafından kabul edilmemesi gibi hususlar, bu kararların öne çıkan noktalarıdır. Ayrıca, tehdit suçunun cezasının, suçun işleniş şekli, nitelikli halleri, mağdurun kimliği ve diğer faktörler dikkate alınarak belirlendiği de unutulmamalıdır. Tehdit suçu ve uyarı arasındaki farkın belirlenmesi konusunda hukuki yardım alınması önerilir. Uygulamada, tehdit suçuyla ilgili olarak mağdurun kimliğinin belirlenmesi ve delillerin hukuka uygun bir şekilde toplanması gibi zorluklarla karşılaşılabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle, hukuka uygun delil toplama süreçlerinin önemi vurgulanmaktadır.