Bu sunumda, size adım adım bir iş rehberi sunarak Türkiye’de iş fırsatlarına odaklanacağız. Türkiye, büyük nüfusu, uygun coğrafi konumu, oldukça uygun maliyetli işgücü ve birçok avantajıyla dünya genelinde pek çok iyi yatırımcı için çekici bir destinasyondur ve yabancı yatırımlar için büyük fırsatlar sunar. Hukuki açıdan bakıldığında, Türkiye, yabancı yatırımları koruyan ve teşvik eden modern bir yasal düzenlemeye sahiptir. Ülke ayrıca vergi indirimleri ve teşvikler gibi avantajlar sunarak yabancı yatırımcıları çekmeyi hedeflemektedir. Finansal açıdan, Türkiye, Türk Lirası (TRY) ve diğer para birimleriyle birlikte güçlü bir bankacılık ve finans sistemine sahiptir. Güçlü ekonomik temellere ve çekici yatırım ortamına sahip olan İspanyol yatırımcılar, Türkiye’de yatırımlar için büyük fırsatlar bulabilirler.
Table of Contents
ToggleII. Hukuki Açıdan Türkiye’de Yatırım
A. Türkiye’de Yatırım Türleri
Türkiye’de yatırım yapmak isteyen yatırımcılar çeşitli seçeneklere sahiptir. Bunlar arasında;
Zaten kurulmuş olan şirketlerde pay almak, Kendi şirketlerini Türkiye’de kurmak ve iş yapmak, Patent ürünlerini tescil ettirmek veya zaten tescilli diğer fikri mülkiyetleri satın almak gibi Fikri Mülkiyet Yatırımları, Gayrimenkul yatırımları, gayrimenkul projeleri, risk sermayesi fonları vb.
Tüm bu yatırımlar, düşük riskle çekici getiriler sağlayabilir. Türkiye’de gerekli izinler ve izinler kolay kabul edildiği için yabancı yatırımcılar için mükemmel bir seçenektir.
B. Yabancı Yatırım Düzenlemeleri
Türk idari sistemi ve hukuku Fransız idari sistemi ve hukukundan büyük ölçüde etkilenmiştir. Medeni hukuk sistemimiz nedeniyle, her kural ve yükümlülük yasalar tarafından belirlenmiştir. Bu nedenle, mali ve hukuki danışmana sahip olanlara avantaj sağlar.
17 Temmuz 2003 tarihinde Türkiye’de yürürlüğe giren Yabancı Sermaye Kanunu, yabancı yatırımcılar lehine kapsamlı değişiklikler getirmiştir ve özellikle onay sisteminin kaldırılması ve yabancı yatırımcılara eşit muamele ve gelirlerin serbest transferini getirmiştir.
İspanya ile Türkiye arasında ayrıca İspanyol yatırımcılara avantaj sağlayan ikili anlaşmalar bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:
Karşılıklı Yatırımların Teşviki ve Korunması Anlaşması (01.12.1997) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (18.12.2003)
Özellikle Karşılıklı Yatırımların Teşviki ve Korunması Anlaşması önemlidir çünkü;
Adil ve Eşit Muamele: Anlaşma, tarafların yatırımcılarına adil ve eşit muamele garantisi verir. İspanyol yatırımcılar Türk yatırımcılarıyla aynı koşullarda iş yapma hakkına sahiptir. Koruma ve Güvenlik: Taraflar, diğer tarafın ülkelerinde yaptığı yatırımları koruma yükümlülüğüne sahiptir. İspanyol yatırımcılar, yatırımlarını haksız veya ayrımcı önlemler olmadan Türkiye’de işletebilir ve koruyabilir. En Muamele Görmüş Ulus Muamelesi: İspanyol yatırımcılar, Türkiye’deki yatırımları için diğer herhangi bir ülkenin yatırımcılarına sağlananlardan daha az olmayan bir muamele alacaktır. Bu, İspanyol yatırımcıların Türk pazarında rekabet avantajı elde etmelerini sağlar. Yatırımların Korunması: Anlaşma, yatırımcının rızası olmadan yatırımların kamulaştırılmasını veya millileştirilmesini gerçekleştiremez. İspanyol yatırımcılar, yatırımlarının güvenliğini ve mülkiyet haklarının korunmasını teminat altına alır. Serbest Fon Transferi: Anlaşma, İspanyol yatırımcılara yatırımları ile ilgili fonları serbest ve hızlı bir şekilde transfer etme izni verir. Bu, İspanyol yatırımcıların gelirleri, kar payları, faizler ve sermaye kazançları gibi gelirler ile sermaye transferlerini sorunsuz bir şekilde İspanya’ya aktarmasını sağlar.
Belirli muafiyetler dışında ve yukarıda belirtilen düzenlemeler dışında, tüm yabancı ve İspanyol yatırımcılar Türk Vatandaşları gibi mali ve hukuki koruma haklarına sahip olacaktır.
C. Şirket Kuruluşu ve Yapısı
Hukuk Firmamız, şirket kuruluşu, yapısı, satın alma ve kuruluş prosedüründen önce ve sonra şirket hukuki danışmanlığı gibi tüm şirket hukukunu kapsar.
Öncelikle, Türkiye Ticaret Sicili Müdürlüğü’nün en son verilerini size sunmak istiyorum. 2022 yılında Türkiye’de;
Türkiye’de neredeyse 180.000 Anonim Şirketi ve 1.2 milyon Limited Şirketi vardı. Sadece 2022 yılında 142.214 işletme kuruldu ve bunların 122.409’u Limited Şirketlerdi. Yeni kurulan şirketlerin %35’i İstanbul’da bulunuyor.
Şirket kuruluşu, bir şirket kurmak için zorunlu olmamakla birlikte şiddetle önerilir. Çünkü bir şirkete sahip olmanın ve işlem yapmanın yasal korumasının sağladığı en iyi koruma olduğunu düşünüyoruz.
- Şirket Sermayesi
Şirket sermayesi, bir şirketin hissedarları tarafından sağlanan mali kaynakları ifade eder. Türkiye’de şirket türüne göre minimum sermaye gereksinimleri değişmektedir.
Bir Limited Şirket için minimum sermaye gerekliliği 10.000 Türk Lirası (TRY) olup, şirket kurulduktan sonra 24 ay içinde ödenebilir. Bir Anonim Şirket için minimum sermaye gerekliliği 50.000 TRY’dir ve şirketin kurulmasından önce tamamen ödenmelidir.
- Şirket Kuruluşu İçin Gerekli Belgeler
Kişisel bilgiler: Bir veya daha fazla kurucuya ve şirketin atanan yöneticilerine ilişkin bilgiler. Şirket İsmi Onayı: Şirketin önerilen ticari adının Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından onaylanması gereklidir. Yasal Adres: Türkiye’de şirket tescili için fiziksel bir adres gereklidir. Bu, kiralık bir ofis alanı veya bir sanal ofis olabilir. Banka Hesabı: Şirket adına Türkiye’de bir banka hesabı açılmalı ve sermaye katkısı ve gelecekteki işlemeler için bu hesaba para yatırılmalıdır. Pasaport Biometrik Resim Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası Pasaport Tercümesi Şirket Kuruluşuna İlişkin Vekaletname Şirket Kuruluşu Başvuru Formu
- Adım Adım Şirket Kuruluşu Türkiye’de şirket kuruluş süreci birkaç adımdan oluşur ve birkaç hafta içinde tamamlanabilir. Temel adımlar şunları içerir:
Ticari Unvanın Rezervasyonu: İlk adım, şirketin ticari unvanını Ticaret Sicili Müdürlüğü’nde rezerve etmektir. Önerilen ticari unvanın mevcut herhangi bir şirket adıyla aynı veya benzer olmaması gerekmektedir. Belgelerin Hazırlanması: Ticari unvan rezervasyonu yapıldıktan sonra, Ana Sözleşme, pasaport kopyaları ve diğer gerekli belgeler gibi gerekli belgeler hazırlanmalıdır. Noter Onayı ve Çevirisi: Hazırlanan belgeler, yeminli bir tercüman tarafından Türkçe’ye çevrilmeli ve noter onayından geçmelidir. Şirket Tescili: Noter onaylı ve çevrilen belgeler, başvuru formuyla birlikte Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne sunulmalıdır. Vergi Kaydı: Şirket tescil edildikten sonra, vergi kimlik numarası almalı ve vergi makamlarına kayıt olmalıdır. Sosyal Güvenlik Kaydı: Şirket, sosyal güvenlik yükümlülüklerini yerine getirmek için Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıt olmalıdır. Lisans ve İzinlerin Alınması: İşin doğası gereği, ilgili makamlardan belirli lisans ve izinler gerekebilir. Banka Hesabı Kurulumu: Şirket adına bir banka hesabı açılmalı ve sermaye katkısı yatırılmalıdır.
SSS Bölümü
S. S. S.: Zaten kurulmuş bir şirket satın almak bir seçenek midir?
Evet, öyle. Ancak belirli riskler içerir. Bir zaten kurulmuş şirketin satın alınması, yeni sahibi için riskler içerir. Bunlar arasında;
Ödenmemiş vergi yükümlülüğüne dair yasal sorumluluk, Önceki çalışanların ödenmemiş sigorta mali sorumluluğu, Önceki yöneticilerin borçlu olduğu yasal ve mali sorumluluklar gibi. Sonuç olarak, önceki sahibiyle %100 güven kurulmadığı sürece zaten kurulmuş bir firmayı satın almayı önermiyoruz.
S. S. S.: Şirket kurmak için Türkiye’de ikamet izni veya Türk vatandaşlığına sahip olmak zorunlu mudur?
Hayır, gerekli değil. Türkiye’ye hiç girmeden de bir şirket kurabiliriz. Ancak kurulduktan sonra, şirket yöneticileri, imzalarını direktör olarak doğrulamak için Türkiye’deki herhangi bir noterde imza dairesi yapmak zorundadır.
S. S. S.: Sanal ofis yerine gerçek bir ofis kiralamak gerekliliği var mıdır?
Hayır, gerekli değil. Sanal ofis yasal olarak yeterlidir. Ancak Türkiye’de yasal posta hizmeti çok önemlidir. Şirket, vergi dairesi tarafından cezalandırılırsa veya resmi bir belge alırsa veya karşılarında dava açılırsa, size bildirilmeli ve belirli bir süre içinde cevap verilmelidir. Aksi takdirde, şirket haklarını itiraz etme hakkını kaybeder.
D. Fikri Mülkiyet Koruması
Türkiye’de ticari marka, tasarım, faydalı model ve patent tescilleri Türk Patent ve Marka Kurumu’nda (TPE) yapılır. Türkiye’de ikamet etmeyenler de Türkiye’de ticari marka, tasarım, faydalı model ve patent tescili hakkına sahip olabilirler.
D.1. Noter Onayı Olmadan Vekaletname
TPE’ye başvurular Türkiye’de bir ticari marka-patent avukatı aracılığıyla yapılır ve vekaletname verilir. Vekaletname, özel bir durum varsa noter onayı gerektirmez ve imzalı ve mühürlü bir vekaletname ile birlikte imza dairesi yeterli olur. Ancak dava sürecinde noter onaylı vekaletname gereklidir.
D.2. Neden Türkiye’de Ticari Marka veya Patent?
Türkiye’de elde edilen ticari marka, tasarım, faydalı model ve patent tescilleri ülke içinde geçerlidir. Başka ülkelerde elde edilen tesciller otomatik olarak Türkiye’de geçerli değildir.
D.3. Fikri Mülkiyet Tescil Süresi
Türkiye’de ticari marka ve tasarım tescili için yaklaşık süre 8-15 aydır. Faydalı model tescili için yaklaşık 1-2 yıl, patent tescili için ise yaklaşık 2-3 yıl sürmektedir. TPE, patent ve faydalı model başvurularını dünya çapında yenilik araştırmalarına tabi tutar.
E. Vergi Kanunu ve Türk İş Hukuku
Türk Vergi Kanunu sözleşme özgürlüğü prensibine dayanır. Yasaların izin verdiği ölçüde, taraflar bir sözleşme imzalayabilir, değiştirebilir veya düzeltebilir.
Ancak Türk İş Hukuku hakkında bilinmesi gereken önemli bir nokta, çalışan için son derece avantajlı olmasıdır ve işverenin, Türk Yasaları sınırları içinde iyi ve sağlam iş sözleşmeleri, Gizlilik Anlaşmaları, Yarışmama hükümleri gibi kendini koruması gerekmektedir. Aksi takdirde, Gizlilik Anlaşmaları veya yarışmama hükümleri Türk Yasaları’na uygun olmadığı için yasal olarak geçersiz kabul edilecektir ve ‘işverenin gizli bilgileri için büyük bir felakete neden olabilir’.
Bu nedenle, müşterilerimize Türkiye’de uluslararası Gizlilik Anlaşmaları ve yarışmama anlaşmaları veya herhangi bir tür anlaşmalar kullanmamalarını tavsiye ediyoruz. Anlaşmalarınızın Türk Yasalarına uygun olup olmadığı, yasalar tarafından geçersiz kabul edilen tüm maddelerin geçersiz olduğu ve yasal olarak kabul edilen tüm maddelerin ‘Türk Yasaları’ tarafından kısmen kabul edildiği anlamına gelir.
Anlaşmalarınızın bir Türk Avukatı tarafından gözden geçirilmesi önemlidir.
F. Anlaşmazlık Çözümü
Türkiye’de mahkeme süreçleri uzun zaman alır. Bir dava sürecinin ortalama süresi 2-3 yıl arasındadır. Müşterilerimize önce mahkemeye gitmeden önce alternatif anlaşmazlık çözüm yöntemlerini denemelerini öneriyoruz.
Türkiye’de arabuluculuk oldukça yaygındır. Adalet Bakanlığı Sertifikalı Arabulucular, anlaşmazlıkları çözebilir ve imzalanan anlaşma, hukuka göre bir yargı kararı olarak kabul edilir.
Arbitraj da Türkiye’de yükselen bir çözüm yöntemidir. Karmaşık ve uluslararası anlaşmalar için arbitrajı öneriyoruz, çünkü hakem daha deneyimli ve uzman olacaktır.
Özet olarak, alternatif anlaşmazlık çözüm yöntemlerine devam edemezse, hukuk firmamız Türkiye’deki mahkemelerde size en iyi yasal savunmayı sağlayacaktır.
III. Türkiye’de Finansal Açıdan İş Fırsatları
A. Vergi ve Finansal Düzenlemelerin Genel Bakışı
Türk vergi sistemi temel olarak KDV (Katma Değer Vergisi), kurumlar vergisi, gelir vergisi ve sosyal güvenlik primleri gibi ana vergilendirme türlerinden oluşur. Türkiye’de işletmeler, vergilendirme ve finansal düzenlemeler konusunda düzenli olarak Maliye Bakanlığı ve Türkiye Vergi Denetimi gibi yerel otoritelerle işbirliği yapmalıdır. Ayrıca, uluslararası vergi yasalarına da uyum sağlamak önemlidir.
B. Türkiye’de Bankacılık ve Finansal Hizmetler
Türkiye, güçlü bir bankacılık sektörüne sahiptir ve Türk Lirası (TRY) ulusal para birimidir. Türkiye’de birçok yerli ve uluslararası banka bulunmaktadır, bu nedenle İspanyol yatırımcılar rahatlıkla finansal işlemlerini gerçekleştirebilirler. İspanyol yatırımcıların Türkiye’de finansal danışmanlık alarak yerel bankalar ve finans kurumlarıyla çalışması önemlidir.
C. Türkiye’de Vergi Avantajları ve Teşvikler
Türkiye, yatırımlar için çeşitli vergi avantajları ve teşvikler sunar. Bunlar arasında;
Yatırım Teşvik Belgesi: Belirli şartları yerine getiren yatırımlara sağlanan teşvik belgesi, gümrük vergilerinden, kurumlar vergisinden ve KDV’den muafiyet sağlayabilir. Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri Teşviki: Ar-Ge ve tasarım merkezlerine yapılan yatırımlara sağlanan teşvikler, gelir vergisi indirimleri, sigorta primi işveren payının devlet tarafından karşılanması gibi avantajları içerebilir. Bölgesel Teşvikler: Türkiye’de belirli bölgelerde yapılan yatırımlara yönelik bölgesel teşvikler mevcuttur ve bu bölgelerdeki yatırımlar vergi ve sigorta primi indirimleri gibi avantajlardan yararlanabilir. Yatırıma Yönelik Devlet Yardımları: Türkiye’deki çeşitli yatırımlar için devlet tarafından yapılan finansal yardımlar ve teşvikler bulunmaktadır. Bu yardımlar, yatırımın büyüklüğüne, sektöre ve lokasyona bağlı olarak değişebilir. İhracata Yönelik Teşvikler: Türkiye’de ihracat yapan şirketler, ihracata yönelik teşviklerden yararlanabilir ve gümrük vergileri, KDV, ihracat kredi sigortası ve diğer desteklerden faydalanabilir. D. Yatırım Fırsatları ve Potansiyel Sektörler
Türkiye, geniş bir ekonomik yelpazede yatırım fırsatları sunmaktadır. Potansiyel sektörler arasında;
Enerji: Yenilenebilir enerji projeleri, özellikle güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi gibi alanlarda büyük fırsatlar sunar. İnşaat ve Gayrimenkul: Türkiye’nin hızla büyüyen nüfusu, konut ve ticari gayrimenkul projelerine olan talebi artırmıştır. Tarım ve Gıda: Türkiye, tarım ve gıda sektöründe zengin bir potansiyele sahiptir ve bu sektörde yapılan yatırımlar büyük fırsatlar sunar. Teknoloji ve İnovasyon: Türkiye, teknoloji ve inovasyon alanında hızla gelişen bir ülkedir ve bu alanda yapılan yatırımlar büyük bir potansiyele sahiptir. Sağlık ve Medikal: Türkiye’nin sağlık sektörü hızla büyüyor ve bu alanda yapılan yatırımlar büyük fırsatlar sunuyor. Lojistik ve Ulaştırma: Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle lojistik ve ulaştırma sektöründe büyük bir potansiyele sahiptir ve bu alanda yapılan yatırımların büyük bir değeri vardır.
Türkiye’de İş Yapmanın Avantajları ve Zorlukları
A. Türkiye’de İş Yapmanın Avantajları
Stratejik Konum: Türkiye, Doğu ile Batı arasında köprü görevi gören stratejik bir konuma sahiptir, bu nedenle dünya genelinde iş yapmak için ideal bir merkezdir. Büyük Pazar: Türkiye, 80 milyonluk nüfusuyla büyük bir iç pazar sunmaktadır ve aynı zamanda komşu ülkeler ve Avrupa pazarlarına kolay erişim sağlamaktadır. Gelişen Ekonomi: Türkiye, dinamik ve hızla gelişen bir ekonomiye sahiptir ve bu, iş yapmak için büyük fırsatlar sunar. Uygun Maliyetli İşgücü: Türkiye, rekabetçi ücretlerle kalifiye işgücü sağlayan büyük bir nüfusa sahiptir. Yatırım Teşvikleri: Türkiye, yabancı yatırımlara yönelik bir dizi teşvik sunar ve yatırım yapmayı çekici hale getiren vergi avantajları sağlar. Teknoloji ve Altyapı: Türkiye, teknoloji ve altyapı alanında hızla gelişen bir ülkedir ve bu, iş yapmayı kolaylaştırır. Turizm Potansiyeli: Türkiye, turizm sektöründe büyük bir potansiyele sahiptir ve bu alanda yapılan yatırımlar büyük fırsatlar sunar.
B. Türkiye’de İş Yapmanın Zorlukları
Yasal ve Bürokratik Süreçler: Türkiye’de iş yapmak bazen yasal ve bürokratik süreçler nedeniyle zaman alabilir ve zorlayıcı olabilir. Kültürel Farklılıklar: Türkiye’de iş yaparken kültürel farklılıklar ve iş adetleri göz önünde bulundurulmalıdır. Dil Bariyerleri: Türkçe, resmi dil olduğu için iş yaparken dil bariyerleriyle karşılaşabilirsiniz ve Türkçe konuşan bir kişiyle çalışmak önemlidir. Rekabet: Türkiye’de birçok sektörde rekabet yoğundur ve bu, yeni girişimciler için zorlayıcı olabilir. Ekonomik Dalgalanmalar: Türkiye, ekonomik dalgalanmalara karşı hassas olabilir ve bu, iş yapmayı etkileyebilir. Güvenlik ve Politik Riskler: Türkiye, bölgesel ve siyasi risklere maruz kalabilir ve bu, iş yaparken dikkat edilmesi gereken bir faktördür.
Sonuç
Türkiye, geniş bir ekonomik yelpazede iş yapmak için cazip bir pazar sunmaktadır. Güçlü ekonomisi, stratejik konumu, büyük iç pazarı ve yatırımcılara sağladığı teşviklerle Türkiye, uluslararası yatırımcılar için çekici bir destinasyon haline gelmiştir. Ancak iş yaparken, yasal ve bürokratik süreçler, kültürel farklılıklar, dil bariyerleri ve ekonomik dalgalanmalar gibi zorlukları göz önünde bulundurmak önemlidir. İyi bir yerel danışmanlık ve doğru strateji ile Türkiye’de başarılı bir şekilde iş yapabilirsiniz. Hemen bizlerle iletişime geçerek Türkiye’de iş yapmak ve iş geliştirmek için bilgi alabilirsiniz.